بررسی نقش چینه‌‏شناسی سازند تیرگان در آب‌دهی چاه‌های آب در شمال و شرق بجنورد

نویسندگان

  • عزیزالله طاهری گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
  • غلامحسین کرمی دانشیار، گروه زمین‌شناسی دانشکدۀ علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
  • فیروز شکیبا دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، گروه زمین شناسی دانشکده علوم زمین، دانشکاه صنعتی شاهرود، شاهرود
چکیده مقاله:

به‌منظور تأمین آب آشامیدنی و صنعت، چاه‌های متعددی در حوضۀ کپه‏‌داغ حفر و بهره‏‌برداری شده‌اند. هشت حلقه از این چاه‌ها برای صنایع و دو حلقه برای آب آشامیدنی در شرق و شمال‌شرق بجنورد و در سازند آهکی تیرگان حفر شده‏اند. بررسی آب‌دهی این چاه‌ها نشان می‌دهد ارتباط معناداری بین چینه‏شناسی و آب‌دهی چا‌ه‌ها برقرار است. چاه‌هایی که در سمت شمال‌‌شرق منطقۀ مدنظر حفر شده‌اند، در مقایسه با چاه‌های شرق منطقه آب‌دهی بیشتری دارند. برای بررسی دقیق‏تر وضعیت چینه‏شناسی منطقه، برش چینه‌شناسی کاملی از سازند تیرگان به ضخامت 510 متر در کوه باباموسی اندازه‏گیری، نمونه‏برداری و مطالعه شد. نتایج حاصل از این برش زمین‌شناسی با ستون چینه‏شناسی حاصل از لاگ‌های حفاری هر‌یک از چاه‌هایی که در سازند تیرگان حفاری شده‌اند، مقایسه شدند. برش چینه‌شناسی بابا‌موسی به پنج واحد سنگی آهکی، مارنی و آهکی- مارنی ‌تقسیم می‌شود. واحد‏های سنگی آهکی لایۀ تراوا یا آبخوان کارستی و واحد‌های سنگی مارنی و آهکی– مارنی به‌ترتیب لایه‌‏های ناتراوا و نیمه‌تراوا محسوب می‌شوند. چاه‌های حفرشده در واحد سنگی آهک بالایی بیشترین آب‌دهی را نسبت به سایر چاه‌ها دارند؛ در مقایسه، چاه‌هایی که کل واحد سنگی آهک بالایی را قطع نکرده‌اند و به واحد‏های سنگی مارنی، آهک میانی و آهکی- مارنی پایین‏تر نفوذ کرده‌اند، اگرچه تا دو برابر عمق دارند، آب‌دهی کمتری دارند؛ بنابراین، واحد سنگی آهک بالایی بهترین واحد سنگی دارای آب است. در این منطقه می‌توان سازند تیرگان را باتوجه‌به ویژگی‌های چینه‏شناسی به چند واحد هیدرواستراتیگرافی تقسیم کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

زیست چینه‌‏نگاری سازند آب دراز در برش چینه‏‌شناسی شیخ (شمال شرق بجنورد) بر مبنای فرامینیفرهای پلانکتون

به منظور مطالعات زیست چینه‏نگاری سازند آب دراز در ناودیس شیخ در شمال شرق بجنورد (غرب حوضه کپه داغ) یک برش چینه‏شناسی بر روی یال جنوبی این ناودیس انتخاب و نمونه‏برداری شده است. ضخامت سازند آب دراز در برش مورد مطالعه 252 متر بوده و از لحاظ سنگ‏شناسی به سه واحد زیرین (سنگ آهک‏های ضخیم لایه تا توده‏ای)، میانی (تناوب سنگ آهک‏های شیلی و سنگ آهک‏های چاکی متوسط تا ضخیم لایه) و بالایی (سنگ آهک‏های مارنی...

متن کامل

بررسی منشاء گاز در چاههای آب دشت بهار، شمال همدان

در شمال شهر همدان دشت وسیعی قرار دارد که در آن شهرهای بهار، لاله‌جین و فامنین قرار گرفته‌اند. در اطراف این شهرها بخصوص در قسمت شرقی دشت تعداد زیادی چاه کشاورزی حفر شده است که آب آنها  بد بو و بد مزه می‌باشد. اندازه‌گیریها نشان می‌دهد که مقدار زیادی گازهای  HCO‌3- ,CO2 ,SO2  از این چاهها متصاعد می‌شود. ترکیب این گازها با آب تولید اسید می‌کند ...

متن کامل

بررسی علل آبدهی مخزن آسماری در چاههای میدان نفتی دورود

در این پژوهش، با استفاده از دادههای زمینشناسی، نتایج حاصل از ارزیابی پتروفیزیکی و اطلاعات تولید مخزن آسماری، به بررسی علل آبدهشدن مخزن آسماری در چاههای میدان نفتی دورود پرداخته شده است و با توجه به ماهیت آبدهی، به ارائه راهکارهای مناسب جهت کنترلآبدهی و صیانت از مخزن مبادرت گردیده است.بر اساس این مطالعه، علت اصلی آبدهی مخزن آسماری در چاههای میدان دورود، پدیده مخروطی شدن شناخته شد. که عوامل اصلی ...

متن کامل

زیست چینه ‏نگاری سازند آب دراز در برش چینه‏ شناسی شیخ (شمال شرق بجنورد) بر مبنای فرامینیفرهای پلانکتون

به منظور مطالعات زیست چینه‏نگاری سازند آب دراز در ناودیس شیخ در شمال شرق بجنورد (غرب حوضه کپه داغ) یک برش چینه‏شناسی بر روی یال جنوبی این ناودیس انتخاب و نمونه‏برداری شده است. ضخامت سازند آب دراز در برش مورد مطالعه 252 متر بوده و از لحاظ سنگ‏شناسی به سه واحد زیرین (سنگ آهک‏های ضخیم لایه تا توده‏ای)، میانی (تناوب سنگ آهک‏های شیلی و سنگ آهک‏های چاکی متوسط تا ضخیم لایه) و بالایی (سنگ آهک‏های مارنی...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 35  شماره 1

صفحات  91- 108

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023